منبت کاری شاخه ای از صنایع دستی است که در آن نقش ها به صورت برجسته روی سطح کار ایجاد میشوند. منبت کاری روی چوب یکی از زیر شاخه های این هنر و رایج ترین آن است. البته در برخی هنرهای دیگر چوبی مانند خراطی، ابزارکاری و معرق نیز از فرآیند های مشابهی کمک گرفته میشود که نمیتوان از آن ها به عنوان منبت یاد کرد. تفاوت معرق و منبت را میتوان اینگونه بیان نمود که در صنعت معرق قطعات چوب به صورت برش خورده در کنار هم قرار می گیرند تا طرح اصلی را شکل دهند؛ در حالی که منبت کاری به انگلیسی (woodcarving) همان کنده کاری روی چوب است به گونه ای که طرح روی چوب نقش بندد. از آن روی که طرح های اولیه منبت سنتی بیشتر گل ها و گیاهان بودند، نام منبت با ریشه نبات به معنی گل و گیاه برای این هنر برگزیده شد.
تاریخچه منبت کاری در جهان
از هزاران سال پیش مردمان عادی از چوب به عنوان ماده اولیه ارزان و در دسترس استفاده می کردند از این رو نمیتوان تخمین دقیقی از تاریخچه هنر منبت کاری در جهان به دست داد. از طرفی ماندگاری چوب در برابر عوامل طبیعی چندان زیاد نیست و در اثر گرما، رطوبت و دیگر عوامل طبیعی دستخوش تغییر شده و فرسایش می یابد، بنابراین از آثار چوبی منبت قدیمی اثری در دست نیست.
قدیمی ترین نمونه منبت موجود یک تندیس چوبی است که در مصر کشف شده و مربوط به ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد است. البته مجسمه چوبی بت شیگیر با ۱۱۰۰۰ سال قدمت را می توان قدیمی ترین اثر کنده کاری روی چوب دانست.
منبت کاری در طی تاریخ
منبت کاران در طول تاریخ با توجه به اوضاع توانسته اند از ابزار مختلفی در کار منبت استفاده کند.
مثلا در اوج دوران اسلامی، همچون دیگر هنرمندان در امر ساخت مساجد کوشیدند.
هنرنمایی معماران، کاشی کاران معرق، گچبرهای هنرمند، سنگتراشان و بسیار از هنرمندان خلاق را در ابنیه تاریخی ایران می توان دید.
هر چند برخی از این دست سازهای هنری در طول زمان نابود شده ولی به خوبی می توان ذوق و هنر منبت کاران را در تزئین رحل قرآن، پنجره های مساجد قدیمی، منبر و موارد بسیار دیگر دید.
در اصفهان و گلپایگان آثار ارزشمندی از هنرمندان منبت کار ایرانی برای بازدید موجود است. منبت کاری در طی زمان بارها مورد بی مهری قرار گرفت و هنرمندان این رشته بسیار محدود شدند.
تاریخچه ی منبت کاری در ایران
همه هنرهای دستی ایرانی برخاسته از درون مردم است.
در واقع شخص یا اشخاصی در ابداع این هنر چشم نواز نقشی نداشته اند بلکه مردم عادی شروع به حکاکی و کندن روی چوب کردند.
بدون شک چوب از فراوان ترین مواد در تاریخ بشر بوده که همیشه در طبیعت وجود داشته است.
طبق آثار و مدارک موجود می توان به این نتیجه رسید که منبت کاری از حدود 1500 سال پیش در ایران مورد استفاده قرار می گرفته است.
برخی از مورخین و باستان شناسان منبت کاری را به قبل از پادشاهی ساسانیان نسبت می دهند.
که می تواند نشان دهنده قدمت این هنر در ایران زمین باشد.
هنر منبت کاری در ایران سابقه طولانی دارد و به زمان ورود اعراب و حدود ۱۵۰۰ سال پیش باز میگردد. قدیمی ترین اثر منبت موجود در ایران یک در چوبی متعلق به مسجد جامع عتیق شیراز است. این در که مربوط به قرن سوم هجری است حدود ۱۲۰۰ سال قدمت دارد. اوج هنر منبت ایران در دوره صفوی بود و در اواخر دوره زندیه و اوایل قاجاریه رو به افول نهاد.
امروزه، حرفه منبت کاری مانند دیگر صنایع دستی در گوشه و کنار کشور پا بر جا است و به خصوص در شهرهایی مانند گلپایگان و آباده رونق مناسبی دارد. از میان شهرهای ایران منبت کاری های اصفهان به واسطه تردد گردشگران خارجی و بناهای به جا مانده از دوران گذشته بیش از سایر مناطق کشور نزد جهانیان شناخته شده است. سقف چوبی عمارت هشت بهشت یکی از نمونه های منبت کاری اصفهان است که مورد توجه بسیاری از بازدیدکنندگان خارجی قرار گرفته است.
گنجینه های منبت کاری در ایرانگروه تحت نظر استاد علی امامی، از زبده ترین هنرمندان منبت کار تشکیل شده بودند که در کارگاه منبت کاری خود هنرهای اصیل و بی نظیر را عرضه می کردند.
برای نمونه می توان از بوفه بزرگی نام برد که تلفیقی از منبت، معرق و مشبک کاری در آن به چشم می خورد این بوفه دارای 17 کشوی بسیار زیباست و در سال 1319 ساخته شد و توانست مدال نمایشگاه را نیز به دست بیاورد.
تفاوت منبت کاری با معرق کاری چیست؟
در بین هنرهای اصیل ایرانی و صنایع دستی این مرزو بوم زیبایی های بسیاری را می توان بر شمرد.
از این میان منبت کاری و معرق کاری توانسته اند در کنار یکدیگر اوج هنر و زیبایی را ایجاد کنند.
هنرمندان صنعت کار با ادغام تکنیک های معرق و منبت روی چوب طرح هایی به زیبایی هر چه تمامتر را به جهان عرضه کنند.
منبر سفارشی هامبورگ نمونه ای از هماهنگی منبت و معرق با جلوه هایی بی نظیر است که نظر هر بیننده ای را جلب می کند.
به طوری که بسیاری از تماشاگران متوجه تفاوت بین قسمت های معرق کاری شده با بخش های منبت کاری نمی شوند.
به راستی تفاوت بین منبت و معرق چیست؟
منبت به مفهوم کنده کاری است که بر روی چوب انجام می گبرد.
منبت کاری هنری است که ریشه در تاریخ ایران دارد.
اولین هنرمندان منبت کار در واقع همان انسان هایی هستند که برای اولین بار از ابزار استفاده کردند.
شاید بتوان گفت کشف فلز و ساخت ابزار نقطع عطفی در هنرهای دستی همچون منبت کاری و معرق کاری است.
ابزار های تیز و برنده که با اشکال به خصوصی ساخته شده اند در دستان هنرمند صنعت کار به زیبایی هر چه تمامتر به کار گرفته میشود.
معرق به معنای نوعی از چیدمان است که تکه های ریز چوب را در کنار یکدیگر شکل می دهد.
تکه های ریز چوب های رنگارنگ طبیعی در کنار یکدیگر تبدیل به اشکالی زیبا و چشم نواز خواهند شد.
معرق چوب نوعی نقاشی است که بر روی چوب کشیده می شود و به جای قلمو و رنگ، از تیغه اره استفاده می شود.
هر دو این هنرهای زیبا از ابزارهایی نتیز و برنده استفاده می کنند و طرح های زیبا و بدیع را نمایان می سازند.
اما نکته ظریفی در منبت وجود دارد که در معرق دیده نمی شود و ویژگی هایی در معرق کاری
به چشم می خورد که در منبت کاری وجود ندارد و این در نوع به کار گیری ابزار، انجام و پیاده سازی کار است.
معرق با برش های چوب به اشکال مختلف معنا پیدا می کند و منبت با حجم سازی و حجم دادن به چوب جان می گیرد.
در منبت کاری از هر سبکی که استفاده شود منجر به حجم سازی می شود. به طور کلی منبت در سه روش انجام می شود:
سبک های متفاوت منبت کاری عبارتند از :
(Engraving)حکاکیآموزش حکاکی روی چوب در منبت کاری
سبک حکاکی روی چوب نوعی منبت کاری است که به کمک ابزار خاصی انجام می شود. در آموزش منبت کاری برای حکاکی می بایست شناخت صحیحی از ابزارها داشت و هنرجو ابتدا طرز کار با ابزار حکاکی را فرا می گیرد. هنرجو در دوره های آموزش منبت یاد می گیرد چگونه ابزار را به درستی در دست بگیرد و چگونه از آن استفاده کند. حکاکی در واقع گود برداری با ابزار است. خلاقیت و تجسم ذهنی در حکاکی نقش مهمی دارد اینکه بتوان در نظر گرفت نسبت حجم نهایی به عمق گود برداری چگونه باشد تنها در اثر تجربه قابل یادگیری است.
در آموزش منبت کاری به سبک حکاکی، طرح نهایی نسبت به سطح کار در عمق قرار می گیرد. در واقع سطح چوب بالاتر از طرح حکاکی شده خواهد بود.
در منبت کاری به سبک برجسته سازی اما آموزش متفاوتی خواهیم داشت.
برجسته سازی نقشه و طرح مورد نظر را به صورت کاملا مجزا در نظر می گیرد. در واقع طرح نهایی از زمینه بیرون آمده و به نوعی رویانده خواهد شد. با پیشرفت کار و تکمیل شدن طرح همه مناطق برجسته سازی خواهد شد و در واقع زمینه صاف دیده نخواهد شد. انتخاب چوب دلخواه برای طرح مورد نظر باید با دقت باشد تا رنگ و طرح به زیبایی روی زمینه برجسته شود. بدیهی است که در نهایت طرح اصلی دیده خواهد شد و زمینه از چشم پنهان می ماند.
پیکر تراشی که در زمره مجسمه سازی نیز قرار دارد را می توان با تکنیک های منبت اجرا کرد.
منبت کاری به هر شیوه ای که اجرا شود نیاز به آموزش دارد و هنرجویان با ثبت نام در دوره های آموزشی می توانند نحوه کار منبت را به درستی فراگیرند
انتخاب چوب و چوب شناسی در آموزش های منبت کاری نقش مهمی دارد. هنرمند باید بتواند چوب مناسب را با توجه به طرح انتخاب کند.
زیبایی کار نهایی وابسته به نوع چوب مورد استفاده است. هنرمندان منبت کار از انواع چوب های صنعتی و طبیعی برای کارهای هنری استفاده می کنند. برخی از چوب هایی که بیشتر در معرق کاری و منبت کاری مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از :
هر کدام از این چوب ها بافت و رنگ متفاوتی دارند و در مجموع مناسب برای خلق آثار هنری و ارزشمند می باشند.
در هر سه این فنون مهارت های به کار گرفته شده باید بتوانند حجمی را به نمایش بگذارند.
همه کنده کاری ها، گود برداری ها، کندن و تراشیدن ها در نهایت یک حجم واقعی را به نمایش خواهند گذاشت.
در منبت طرح نهایی از زمینه جدا شده است این جدایی یا به صورت بیرون زدگی است و
یا به صورت گود برداری ولی آنچه مسلم است طرح حجم دار نهایی است.
در معرق کاری همه چیدمان بر اساس قرارگیری بر روی سطح انجام می شود.
برش هایی که با ابزارها داده می شود در هماهنگی کامل با یکدیگر است.
ابتدا طرح مورد نظر را بر روی کار کپی کرده و با ابزار مخصوص شیارهایی را در اطراف طرح ایجاد می کنند.
سپس باید تکه های ظریف چوب بر روی طرح به درستی جایگزین شوند.
چوب های مورد استفاده در منبت و معرق از گونه های متفاوت است و بیش از60 تا 70 چوب از درختان مختلف را شامل می شود.
هر کدام از این چوب ها در رنگ متفاوت و با سختی مختلفی وجود دارند که می بایست به درستی در طرح استفاده شوند.
فرق چوب به کار رفته در منبت کاری و معرق کاری بیشتر در روغنی بودن آن است.
در معرق هرگز از چوب های روغنی نظیر پسته و بادام استفاده نمی شود زیرا می توانند
روغن خود را بر روی تابلو انتشار داده و موجب بد رنگی طرح نهایی می شوند.
روغن چوب در اثر خشک شدن به صورت شوره سفید رنگی بر روی چوب دیده می شود
که اصلا خوشایند نیست و از ارزش کار هنری کم می کند.
ابزارهای مورد استفاده در منبت و معرق
کمان اره ای یو شکل که برای برش ابزار بسیار مناسبی است
میخ سایه: این وسیله همان میخی است که در کفاشی نیز از آن استفاده می شود.
میخ سایه بیشتر در معرق و برای سفت کردن چوب مورد استفاده قرار می گیرد.
میخ کش نیز برای کشیدن میخ به کار گرفته می شود.
پنس در اشکال مختلف وجود دارد و برای برداشتن قطعات ظریف در معرق کاربرد فراوانی دارد.
سوهان برای از بین بردن لبه هاب تیز و ناصاف استفاده می شود.
درخش یا تیزک:برای برداشتن طرح از روی کار وسیله ای بسیار مناسب است.
نکته:
هنرهای اصیلی همچون منبت و معرق در کنار یکدیگر می توانند بهتر دیده شوند.
هنرمند با تجربه با به کارگیری خلاقیت ذاتی می تواند به خوبی از ظرافت های موجود در
صنایع دستی و هنری بهره ببرد برای مثال : طرح وسط یک میز می تواند معرق کار شود و اطراف و دور پایه ها منبت کاری شود.
منبت کار کسی است که با استفاده از خلاقیت و دستان هنرمند خود می تواند نقوشی برجسته را بر روی چوب به وجود آورد.
برجستگی یک عنصر مهم در منبت کاری است که به خوبی قابل مشاهده است. برجستگی های اشیا در منبت کاری بر روی چوب نیز برجسته و برآمده از چوب به نظر
خواهد رسید. این هنر اصیل ایرانی از گذشته تا به امروز همواره مورد توجه بوده و در آثار حجمی و تزئینی فراوانی به کار گرفته شده است.
انواع مغار مورد استفاده در منبت کاری
مغار تختیکی از مغار هایی که برای منبت کاری نیاز دارید مغار تخت است این مغار در اندازه های مختلف در بازار موجود هست شما برای شروع می توانید مغار تخت با شماره های ۲، ۴، ۸،۱۲،۱۴،۱۶، ۲۵ تهیه کنید. همچنین باید دو مغار شماره ۶ تخت را به صورت سر کج درست کنید تا در مواردی که مورد نیاز است استفاده شود. مغار سر کج در زمان منبت بسیار کاربرد دارد. از این مغار برای تمیز کردن گوشه های کار استفاده می شود و به عبارتی نبود آن که شما را در اجرای سریع و تمیز کار با مشکل مواجه خواهد کرد.
مغار نیم بازاز مغار نیم باز می توانید برای دورگیری کار استفاده کنید و به همین خاطر تعداد مغار های نیم باز به نسبت مغار گلویی با توجه به طرح هایی که بر روی چوب اجرا می شود بیشتر است. شماره های مورد نیاز برای خرید مغار نیم باز ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۶، ۲۰، ۲۵ و ۳۰ می باشند.
مغار گلوییمغار گلویی شبیه به مغار نیم باز است اما عمق آن به نسبت مغار نیم باز بیشتر است. برای خرید مغار گلویی نیاز به تهیه شماره های ۶، ۸، ۱۰،۱۲، ۱۶، ۲۵ و ۳۰ دارید.
مغار شفرهمغار شفره هم در دو اندازه بزرگ و کوچک در بازار موجود هست. شما می توانید هر دو اندازه این مغار را تهیه کنید تا برای خط انداختن بر روی چوب از آن ها استفاده کنید. مغار شفره ریز برای ایجاد خطوط با پهنای کم و مغار شفره درشت برای ایجاد خطوط با پهنای بزرگ تر استفاده می شود.
چکشاز چکش برای وارد کردن ضربه به مغار استفاده می شود شما می توانید از فروشگاه یک چکش پلاستیکی مخصوص منبت خرید کنید و یا اینکه خودتان با از چوب یک کش چوبی بسازید. تجربه نشان داده است که استفاده از چکش چوبی به مراتب بهتر از چکش پلاستیکی است به عنوان مثال شما می توانید از چوب آزاد که یک چوب پرتراکم و بسیار قوی است برای ساخت چکش استفاده کنید. البته اساتید زیادی هستند که از چکش پلاستیکی برای منبت کاری استفاده می کنند و مشکلی در به کارگیری چکش پلاستیکی ندارند.
اگر شما در نظر دارید کارگاه منبت کاری استاندارد برپا کنید نیاز است که تعدادی مغار به عنوان ابزار اولیه خود داشته باشید ما تلاش می کنیم در این نوشته حداقل ابزار و تجهیزات مورد نیاز منبت را به شما معرفی کنید.
گیره یا پیچ دستیگیره یا پیچ دستی ابزاری است که از آن برای نگه داشتن قطعه کار بر روی میز کار استفاده می شود. برای نگه داشتن قطعه کار بر روی میز کار بهتر است از دو گیره استفاده کنید. پس داشتن دو گیره برای شروع منبت کاری الزامی است. از آنجایی که اندازه قطعه معمولاً متفاوت است شما می توانید از دو گیره کوچک و دو گیره بزرگ استفاده کنید اگر قطعه کار شما کوچک است می توانید از گیره های سایز ۱۵ و اگر قطعه کار شما بزرگ تر است بهتر است از گیره های بزرگ تر (سایز ۴۰) استفاده کنید.
میز کار منبت کاری چه اندازه ای دارد؟برای منبت کاری نیاز به وجود یک میز کار چوبی مناسب دارید در فضای مجازی ایده های بسیار زیادی از میز کار منبت کاری موجود است اما اگر بخواهیم به صورت حدودی اندازه میز کار منبت را برای شما شرح دهیم بهتر است از یک ترفند استفاده کنید. زمانی که ایستاده اید دست خود را مشت کنید و زیر چانه تان قرار دهید در این حالت انتهای ساعد دستتان حداکثر ارتفاع میز کار است.
تجهیزات تیز کردن مغاردر هنگام منبت بدون استثنا مغارهای مورد استفاده کند می شود و همچنین ممکن است در اثر تیغه مغار در اثر برخورد باشی فلزی آسیب ببیند به همین منظور شما به تجهیزات و ابزاری نیاز دارید تا مغارهای کند شده را تیز کنید در گذشته از سنگ نفت برای تیز کردن مغار استفاده می شد اما امروزه بیشتر اساتید از دستگاه سنگ سنباده برای تیز کردن مغار استفاده می کنند.
البته سنگ نفت همچنان در کارگاه منبت کاری حضور دارد و مورد استفاده اساتید قرار می گیرد اما زمان تیز کردن مغار با سنگ نفت به مراتب بیشتر از دستگاه سنگ برقی است.
طرح های منبت کاری را چگونه تهیه کنیم؟
لازمه ی شروع منبت کاری انتقال طرح بر روی چوب مورد نظرتان است. شما می توانید طرح را به صورت ذهنی بر روی چوب پیاده کنید و یا اینکه از طرح هایی که سایر اساتید تهیه و آماده کردند استفاده کنید. معمولاً برای تهیه طرح های منبت کاری کتاب ها و مجلات زیادی در کتاب فروشی ها موجود هست و شما می توانید با خرید این کتاب ها نمونه های بسیار زیادی از طرح های منبت کاری را داشته باشید؛ اما یکی از ساده ترین روش های تهیه طرح دانلود رایگان طرح منبت از فضای مجازی است
کاغذ الگوشما برای انتقال طرح بر روی چوب نیاز به کاغذ الگو دارید. اگر کارتان قرینه است به سادگی می توانید طرح مورد نظرتان را بر روی کاغذ الگو پیاده کنید و طرح را بر روی چندین چوب یا چندین قطعه پیاده کنید. برای تهیه کاغذ الگو می توانید به فروشگاه های نوشت افزار مراجعه کنید و به قیمت بسیار ارزان این کاغذ را تهیه نمایید.
چوب ماده اصلی منبت کاریبدیهی است ماده اصلی و اولیه منبت کاری ، چوب است که می تواند طیف وسیعی از چوب های جنگلی را شامل شود. به طور عمده از چوب درختان :
این چوب ها هر کدام رنگ منحصر به فردی دارند که در آفرینش های هنری کمک قابل توجهی به زیبایی نهایی اثر می کنند. در منبت کاری استفاده می شود که با توجه به طرح باید چوب مناسب را انتخاب کرد.
از آنجایی که چوب مورد استفاده باید بتواند استحکام و زیبایی خود را حفظ کند لازم است تا در انتخاب چوب سختگیرانه عمل کرد.
چوب استفاده شده باید فشرده و محکم باشد استفاده از چوب های نرم با بافت نه چندان سخت جایی در منبت کاری ندارد. علاوه بر فشردگی و استحکام چوب باید به سلامت و یکپارچگی آن نیز توجه شود.
چگونه منبت کاری کنیم
مانند هر صنعت دیگر برای شروع این حرفه در اولین قدم باید لوازم منبت کاری روی چوب را تهیه نمایید. منبت کاری ابزار خاص خود را می خواهد که البته چندان گران قیمت و پیچیده نیستند. چاقو، مغار و قلم از ابتدایی ترین وسایل منبت کاری چوب هستند. برای کار حرفه ای با چوب علاوه بر مغارهای تخت و مورب، خمیده، تخت، کج، گیلویی و شفره به ابزارهایی مانند اره، رنده و سنباده نیز نیاز خواهید داشت.
منبت کاری با فرز انگشتی نیز میسر است و این ابزار به خصوص در پروژه های پیچیده مانند منبت کاری چهره روی چوب کاربرد دارد. منبت کاری چوب به عوامل مختلفی وابسته است و علاوه بر مهارت در کار با ابزار باید شناخت مناسبی از چوب و تکنیک های تراش آن داشت. چوب درختانی مثل گردو، گلابی، نارون، راش و تبریزی کاربرد فراوانی در ساخت آثار منبت کاری روی چوب دارند.
منبت را میتوان در سه سبک حکاکی، برجسته نمایی و پیکر تراشی تقسیم نمود؛ طرح های منبت کاری بسته به سبک متفاوت هستند. طرح های آماده شده با روش های متفاوت روی چوب منتقل می شوند و سپس هنرمند طرح ایجاد شده را کنده کاری می نماید.
برای آموزش منبت میتوان به آموزشگاه های فنی و حرفه ای در شهرهای مختلف مراجعه نمود و با گذراندن دوره های آموزشی و تمرین و ممارست به سطوح بالای این هنر اصیل دست یافت.
مراحل انجام کار در آموزش منبت کاری روی چوبعمق بیشتر زیباتر خواهد بود. فرم دهی را پس از خالی کردن با قلم های ریزتر انجام دهید.
سنباده کشی فراموش نشود. ابزار برش را همیشه تیز نگه دارید تیغه ابزار را با سنگ مخصوص تیز کنید تا برش هایی خوب داشته باشید. اگر در حین کار قطعه ای جدا شد نگران نباشید و این قطعه را با چسب چوب بچسبانید.
پس از سنباده نهایی جای چسب مشخص نخواهد شد. در نهایت از روغن زیتون یا گردو برای جلای بیشتر طرح استفاده کنید.
میز منبت کاری شده فاخر
یکی دیگر از گنجینه های فاخر منبت کاری یک میز به طول 150 سانتی متر است که توانسته مدال ممتاز نمایشگاه صنایع دستی را نیز کسب کند. پایه های میز به زیبایی هر چه تمام تر منبت کاری شده و طرح روی آن طرح شاه عباسی است که به سبک معرق کار شده است.
میز منبت کاری شده ایی که اوج هنر ایرانی است .یک میز نفیس به ابعاد 5 متر در یک 1.20 نیز در گنجینه هنرهای دستی ایران دیده می شود که تلفیقی از معرق کاری و برجسته سازی به سبک منبت کاری است.
سطح میز با چوب های طبیعی و رنگی ساخته شده و در نقاط مختلف از صدف و استخوان استفاده شده است. برجسته سازی های اطراف میز بر زیبایی آن افزوده است و پایه های آن اوج هنر ایرانی را به نمایش می گذارد. این میز زیبا در نمایشگاه جهانی بروکسل توانست مدال گراند پری پر افتخارترین مدال و جایزه نمایشگاهی دنیا را کسب کند.
مانند بسیاری از هنر های دیگر دوران صفویه دوران اوج و شکوفایی این هنر و هنرمندان مربوط به آن بود اما با ورود به دوره قاجار و نادیده گرفتن هنر و هنر مندان ایرانی این هنر به بوته فراموشی سپرده شد. تا اینکه در اواخر دوران قاجار اساتیدی مانند استاد علی مختاری گلپایگانی (رییس صنایع مستظرفه مدرسه دارالفنون) و استاد احمد صنیعی به تهران آمدند و به تربیت هنرجویانی در رابطه پرداختند.
استاد علی مختاری گلپایگانی در ۱۸ سالگی به تهران آمد و بعد کسب اجازه از استاد کمال الملک در مدرسه دارلفنون به تدریس منبت به شاگردان پرداخت و از این رو به ابقای این هنر کمک کرد.