یکی از کهن ترین وماندگارترین انواع هنرهای تجسمی، مجسمه است که نقش بسیار پر اهمیتی در تکامل و رشد فرهنگ جهانیان ایفا می کند.
مجسمه پیکره ای است سه بعدی که اغلب به هدف نمایش گذاشتن وجود یک انسان، شیء، حیوان یا واقعه ساخته می شود و به کسی که مجسمه را می سازد پیکرتراش یا مجسمه ساز می گویند، به عبارتی هر شکل سه بعدی که با هدف موضوعی خاص و به صورت هنری خلق شده باشد را مجسمه می توان نامید.
مجسمه های بسیاری برای بزرگداشت وقایع و یادبود بزرگان تاریخ مثل مجسمه مهاتما گاندی ساخته شده اند.مجسمه ها می توانند از مواد مختلفی چون گچ، فایبرگلاس، فلزاتی همچون طلا، نقره و برنز و انواع سنگ ها مانند مرمر، تراورتن..... ساخته شوند.
دو واژه ی لاتین Sculpture(مجسمه) و تندیس که در فارسی هر دو را مجسمه وتندیس معنا می کنیم، اغلب به اشتباه به جای یکدیگر به کار می بریم. حقیقتا تفاوت هایی میان معانی این دو واژه وجود دارد و ترجمه ی مناسب برای لغت مجسمه و نیز لغت Statue( تندیس) است.
این مورد یکی از مهم ترین دلالیل تفاوت میان این دو واژه است.مجسمه یک اثر هنری منحصر به فرد است اما تندیس تنها یک برداشت مستقیم از یک انسان و یا حیوان است. تندیس معمولا از موادی مانند سنگ و فلزاتی مختلف ساخته می شود اما مجسمه از هر چیزی مانند، سنگ، چوب، فلزات و یا حتی پارچه می تواند ساخته شود. اندازه ی باید بزرگ تر یا در اندازه ی طبیعی خود باشد اما برای هیچ محدودیتی اندازه ای وجود ندارد. قالبا در نمایشگاه های عمومی و یا انفرادی به نمایش گذاشته می شود اما برای جشن ها و مراسم مذهبی به کار گرفته می شوند.
در طول دوران ها انسان های زیادی پا در عرصه هنر گذاشتند و برخی از آن ها شاید نام و نشانی از خود باقی نگذاشته اند اما بعضی از آنها با ساخت یادبودهایی ماندگار مثل مجسمه هایی شگفت انگیز ، نامشان را برای همیشه ماندگار کردند .در سراسر دنیا مجسمه هایی وجود دارند که هر کدام برای هدفی خاص ساخته شده اند برخی به نشانه قدرت و تفکر، برخی به عنوان یادبودی از جنگ و درد و بعضی ها برای نشان دادن زیبایی عشق ساخته شده اند.
در اینجا قصد داریم تا قسمتی از این مجسمه ای ماندگار را به شما نشان دهیم.
ساخت این مجسمه در سال 1880 توسط آگوست رودن شروع شد و تا سال 1904 به طول انجامید، در حال حاضر این مجسمه در فرانسه، بلوار دس اینولیدس قرار دارد.جنس این مجسمه از مرمر و برنز است، این مجسمه به مجسمه شاعر معروف است. این اثر هنری بر اساس کمدی الهی دانته ساخته شده وهم اکنون 28 کپی ز آن در سرار دنیا وجود دارد. با نگاه به این مجسمه مردی را یمبینیم که به طرز عجیبی به فکر فرو رفته. این مجسمه را در سراسر جهان به عنوان سمبلی از فلسفه معروف است .
مجسمه ابوالهل بزرگترین مجسمه تک سنگی جهان به حساب می آید که در لیست عجایب هفتگانه قرار دارد. ساخت این مجسمه به 2500 سال پیش از میلاد مسیح بازمی گردد که همین موضوع باعث شگفتی و رازآلودی آن شده است. این مجسمه در طول 74 متر و عرض 20 متر و ارتفاع 20.22 متر ساخته شده است.
مجسمه ابوالهول در مصر در کنار اهرام مصر و در ساحل غربی رود نیل قرار دارد . این تندیس باستانی سال ها زیر شن و ماسه ها پنهان بوده و باستان شناسان از زیر خروارها شن و ماسه، آن را بیرون آوردند. این مجسمه ی افسانه ای ، از دید مصر باستان ، مظهر آفتاب است و امروز بزرگترین بنای تاریخی مصر به حساب می آید. این مجسمه در واقع تصویری از یک موجود افسانه ای با نام Sphinx غول افسانه های مصر باستان و اسطوره اودیپ که ترکیبی است از انسان و حیوان و بدن شیر و سر انسان که شبیه به سر یک زن و مزین شده به بال های عقاب است.
این مجسمه بلندترین مجسمه بدون پایه دنیا در شهرولگوگراد، روسیه است .علت ساخت این مجسمه یادبود قربانیان نبرد استالینگراداست. ساخت این مجسمه توسط یوگینی و نیکولای نیکیتن در سال 1959 میلادی آغاز شد و در سال 1967 میلادی به پایان رسید . د وراقع این مجسمه زنی را که در حال قدم برداشتن به سمت جلو و شمشیر از غلاف در آمده را به تصویر کشیده که که در حال فرا خواندن پسرها و دخترهایش و دعوت آن ها به عقب راندن دشمن است. این مجسمه بلندترین مجسمه بدون پایه دنیا است.
ما یک مقاله درباره معروفترین مجسمه های جهان تهیه کرده ایم که خواندن آن خالی از لظف نیست.
مجسمه ها به دو شکل نقش برجسته و همه جانبی وجود دارد.
الف) نقش برجسته حالتی بین طراحی و مجسمه است. اگر با مواد و مصالح، برجستگی ها و فرورفتگى هاىى که در طراحى به صورت سایه روشن مشخص شده اند به گونه واقعى به وجود آوریم؛ به طورى که هنوز از زمینه و صفحه جدا نشده باشد، نقش برجسته پدید آورده ایم. نقش برجسته با توجه به میزان برآمدگى از زمینه به دو صورت (کم برجسته)مانند برجستگىهاى روى سکه ها و مدال ها و (تمام برجسته) تقسیم میشود.
ب ) مجسمه همه جانبی، از نظر ساختار تفاوت بسیاری با نقش برجسته دارد. در واقع مجسمه همه جانبی مستقل از زمینه، حجم خاصی را اشغال می کند. در میادین اصلی شهر و میدان های شهر میتوانیم مجسمه های همه جانبی را مشاهده کنیم که با توجه به نوع مواد اولیه با یکدیگر تفاوت دارند.
مجسمه ها براساس متریال و ماده به کار رفته انواع مختلفی تقسیم می شوند که از جمله می توان به مجسمه های گچی، چوبی، برنزی، سنگی، سفالی، سرامیکی، گلی، رزین، فایبر گلاس، پاپیه ماشه اشاره کرد. اندازه و سایز مجسمه ها براساس کاربرد با هم متفاوت است.
مجسمه سازی شاخه ای از هنرهای تجسمی(Visual Arts) است که به شکل دادن اشیا با مصالح مختلف برای خلق یک پیکره سه بعدی میپردازد.
آثار هنری مختلف از دوران قدیم برجا مانده است. مجسمه سنگی نسبت به سایر آثار هنری از دوام بهتری برخوردار بوده اند و آثار سنگی متفاوتی از دوران های مختلف و اقوام گوناگون به جا مانده است در حالی که بیشتر آثار چوبی در گذر زمان از بین رفته است .
در یونان باستان مجسمه های سنگی و برنزی از پیکر قهرمانان را در اماکن عمومی به نمایش می گذاشتند و این مجسمه ها نمادی از خدایان متعدد در قالب مجسمه هایی کوچک و بزرگ در معابد جای می دادند.
مصری ها مجسمه هایی از سنگ و چوب، برنز یا گچ ساخته و در مکانی حفاظت شده قرار می دادند.
این مجسمه ها شبیه به فرد تازه وفات یافته بودند زیرا مصری ها گمان داشتند که روح مرده به دنیا باز می گردد و با دیدن این مجسمه از سرگردانی نجات پیدا می کند.
البته خدایانی از سنگ یا برنز را نیز در معابد مورد احترام قرار می دادند.
تمدن بین النهرین در بیشتر زمینه هاى هنرى، از جمله مجسمه سازى، پىشرفت درخور توجهى داشت. هنر سومریان ماهیتى دینى و تشریفاتى داشت؛ یعنى، مبتنى بر نیاىش به پیشگاه خدایان و رب النوع ها بود مجسمه هاى سومرى به حالت واقعگرا ودر عین حال خشک و رسمى ایستاده و پُرصالبت با دامنى چین دار و دست هاى تاخورده بر سینه به (علامت نیایش) نیز با چشمانى درشت و مردمکى ساخته شده با سنگ هاى رنگین اجرا می شد.
مجسمه هاى آشورى مانند هنر سومریان به حالت خشک و رسمى، اغلب با سر و پاى نیمرخ و بدن تمام رخ کار شده اند. موضوعات نقش برجسته ها اغلب جنگ و لشکرکشى، شکار حیوانات، مراسم دینى و آیینى و ستایش فرمانروا بودند.
انسان های زیادی پا در این عرصه گذاشتند اما تعداد اندکی از آنها برای همیشه جاودان ماندند. دراینجا میخواهیم برخی از این اسطوره های ماندگار را نام ببریم.
میکل آنجلو دی لودوویکو بوناروتی سیمونی متولد 6 مارس 1475 است اهل فلورانس بود و در 18 فوریه 1564 و در سن 88 سالگی درگذشت. او یکی از مجسمه سازان معروف جهان است. از آثار معروف مجسمه سازی میکل آنژ می توان به پیه تا ، موسی و تندیس داوود اشاره کرد.
اُگوست رودَن متولد ۱۲ نوامبر ۱۸۴۰ است وی در۱۷ نوامبر ۱۹۱۷ درگذشت است. نام اصلی آن فرانسوا-اُگوست-رُنه رودَن،هنرمند فرانسوی بود. شهرت وی بیشتر مرهون مجسمه های اوست. از تندیس های معروفِ ساختهٔ او، می توان به اندیشه گر اشاره کرد.
برای مشاهده هنرمنان بیشتر به مقاله های بعدی ما مراجعه کنید.
انواع روش های ساخت مجسمه به سه دسته افزایشی (شکل دهی)، روش کاهشی (کنده کاری و حجاری)و جفت کاری (چسباندن) تقسیم می شود.
1.افزایشی (شکل دهی):
در این روش با افزودن و شکل دادن به ماده مثل گل، حجم کلی مورد نظر حاصل می آید. در این روش انواع مواد حجم پذیر چون موم و گچ و غیره را می توان به کار برد.
2.روش کاهشی (کنده کاری و حجاری):
کنده کاری که در اصطلاح به آن حجاری نیز گویند روشی است که مجسمه ساز بر روی مواد جامد به کار می برد. روال کار به این صورت است که هنرمند مجسمه ساز قطعه ای از سنگ، چوب و یا هر شی ء مشابه را انتخاب کرده، و با کندن قسمت های خاص به طرح مورد نظر می رسد.
مثلاً یک توده سنگ بزرگ که به شکل مکعب می باشد، با کنده کاری بر روی سنگ و حجاری تبدیل به مجسمه ای زیبا و هنرمندانه می شود. در این روش مجسمه ساز با توجه به طرح اولیه باید بتواند قسمت های اضافی را حذف کند.
3.جفت کاری (چسباندن):
مجسمه سازی با روش جفت کاری تفاوت بسیاری با شیوه حجاری دارد به این صورت که قطعات از پیش ساخته شده توسط هنرمند که می تواند حاصل بافت و یا ریخته گری باشد توسط جوشکاری، لحیم کاری، پرچ کاری و میخ زدن به خود شکل می گیرد، و طرح مورد نظر را ایجاد می کند.
مجسمه سازى مدرن در قرن نوزدهم به پىشوایى رودن پایه گذارى و در قرن بیستم بسیارى از گرایش هاى مبتنى بر فضا در مجسمه سازى شروع شد. مجسمه سازان حرکت تازه اى را با مواد و مصالح جدید آغاز کردند و با نگاهى نو به ارتباط فرم و فضا، به برداشت جدیدى در مجسمه سازى رسیدند. با وجود تضاد ظاهرى هنر بدوى اعصار گذشته با برداشت جدید مجسمه سازى، در طول قرن بیستم و در بطن هنر مدرن، بسىارى از هنرمندان از ماسک ها، مجسمه ها و مضامین تاریخى و هنر بدوى آفرىقاىى الهام گرفتند.
جنبش مجسمه سازی مدرن شامل : هنر نو، کوبیسم، انتزاعی هندسی، سوپرماتیسم، سازه، دادائیسم، سورئالیسم، فوتوریسم، اکسپرسیونیسم انتزاعی، پاپ آرت، مینیمالیسم و هنر مفهومی است.
خرید مجسمه دکوری یا مجسمه تزیینی خیلی مهمه، پس قبل از خرید اون به طراحی داخلی منزلتون توجه کنین. مجسمه ها هم مثل هر وسیله تزیینی دیگه ای، سبک و گونه های مختلفی دارن.
شما زمانی میتونین یه منزل زیبا داشته باشین که تمام قسمتای کوچیک و بزرگ منزلتون از یه سبک خاص پیروی کنه.
شما باید برای خرید مجسمه دکوری، قبل از هر چیزی به این موضوع توجه کنین که آیا مجسمه تزیینی یا تمام اجزای دکوری منزلتون مثل تابلوها، مبلمان و حتی سبک پرده، باهم هماهنگی دارن یا نه؟
یه مجسمه مدرن کنار یه مبلمان کلاسیک، نه تنها باعث زیبایی فضای داخلی منزلتون نمیشه، بلکه می تونه زیبایی های قبلی رو هم به هم بزنه.
موقع سفارش مجسمه تزیینی و دکوری ، به محدودیت هایی که فضای خونتون داره دقت کنین. همونطور که خودتون میدونین یکی از مهمترین موضوعات موقع خرید یک وسیله دکوری یا تزیینی، توجه کردن به محدودیت های فضاییه که برای اون در نظر گرفتین.
دیجی کالا یکی از سایت هایی است که تنوع مسجمه درآن زیاد است و خرید مجسمه آسان است.
در این مقاله، به طور خلاصه درباره مجسمه و انواع آن، مجسمه های معروف و هرمندان در این عرصه و مجسمه سازی، و جسمه سازی مدرن پرداختیم. امیدوارم با خواندن این مقاله بتوانید مجسمه خود دلخواه خود را با نکاتی که ذکر شد خریداری کنید.
نظر کاربران
خوشحالیم که پسندیدید.
